Gepubliceerd op 23 april 2021 (gepubliceerd door: https://www.medireva.nl/vertel/vast-en-zeker/)
Vasten: niet alleen iets voor tijdens de Ramadan of na het vieren van carnaval. Want wist je dat een tijdje niet of minder eten en drinken veel voordelen voor je gezondheid heeft? Alleen is het dan wel goed om een aantal punten in het achterhoofd te houden.Waar de een het doet vanuit geloofsovertuiging, doet de ander het vanwege gezondheidsredenen. Vasten, dus tijdelijk niet (of minder) eten en drinken, wint het aan populariteit. Zo is intermittent vasten tegenwoordig booming. Een positieve ontwikkeling, vindt diëtiste Samira Bourhaleb-Toub. “Voor mensen die in de regel gezond zijn, is af en toe vasten heel verstandig”, zegt ze. “Tegenwoordig eten we namelijk al snel te veel. Door te vasten heb je een break daarvan, krijgt je lichaam rust. Waardoor het zich als kan resetten. Vasten kan je daardoor veel gezondheidsvoordelen opleveren. Maar let wel: dan moet je het wel góed doen. Het gaat erom om gezond te blijven eten, en op zoek te gaan naar de balans.”
“Vasten is een vorm van ontgiften; alles wat in je lijf zit opgeslagen en je niet meer dient, wordt beter verwerkt en afgevoerd”
Wat gebeurt er met je lichaam als je een tijdje niet of veel minder eet?
“Vasten is een vorm van ontgiften. Alles wat in je lijf zit opgeslagen en je niet meer dient, wordt beter verwerkt en afgevoerd. Dat zorgt voor een stabielere suikerspiegel en een beter cholesterolgehalte. Vaak val je er ook van af; vasten is goed voor de vetverbranding. Bovendien zal je merken dat je meer energie krijgt. Hoewel het in het begin vaak even doorzetten is. Dan kun je te maken krijgen met hoofdpijn, misselijkheid en vermoeidheid. Maar dat hoort erbij, je lichaam heeft nu eenmaal even de tijd nodig om te resetten. Uiteindelijk zal je merken dat vasten je echt een boost geeft. Ook mentaal gezien; je krijgt meer rust en helderheid in je hoofd. Niet voor niets wordt vasten in allerlei culturen en religies al eeuwenlang gedaan.”
“Het gaat erom gezond te blijven eten en op zoek te gaan de balans”
Waar moet je op letten als je na het vasten weer gaat eten?
“Het is belangrijk om in stapjes te eten en te drinken. Anders is het een te grote shock voor je lichaam. Tijdens de ‘iftar’, de maaltijd tijdens de Ramadan gelijk na zonsondergang, begin je dan ook eerst met een dadel en een licht soepje. Vervolgens volgt er een kort gebed en pas daarna de ‘echte’ maaltijd. Ik adviseer altijd om niet te veel koolhydraten te nemen als je weer gaat eten, om zo een suikerdip na afloop te voorkomen. Pas dus op met deegwaren en te veel zoetigheid. Kies liever veel groenten en vezel- en eiwitrijke producten. En drink voldoende water of thee. Maar ook hier geldt: drink rustig en in stapjes. Als ontbijt raad ik aan om iets met vezels te eten. Zoals een kommetje havermout of volkorenbrood met eiwitrijk beleg als kaas, (halal) vlees of een eitje. Daardoor heb je langer een verzadigd gevoel en houd je het beter vol om gedurende de dag niet of minder te eten. Ook kun je wat fruit eten. Bij voorkeur een soort waar veel vocht in zit, zoals watermeloen. Of met een hoog kaliumgehalte, zoals banaan.”
“Heb je diabetes? Houd je lichaam dan tijdens het vasten goed in de gaten, prik vaker dan normaal en stop onmiddellijk bij hypo-klachten”
Welke tips heb je voor mensen die bijvoorbeeld diabetes hebben en toch willen vasten?
“Als je wilt vasten vanwege religieuze redenen, zoals de Ramadan, is het goed om je te realiseren dat je in principe niet mee hoeft te doen als je ziek bent of een aandoening hebt. Maar dat ligt voor veel mensen toch gecompliceerd. Het is een traditie, een belangrijk religieus gebruik wat niet altijd makkelijk los te laten is. Het allerbelangrijkste: probeer het, maar houd je lichaam goed in de gaten. Het is belangrijk om vaker te prikken en je waardes goed te blijven checken. Komen die boven de 15? Dan is het raadzaam om te stoppen. En als je hypo-klachten krijgt, dien je onmiddellijk te stoppen. Pas verder op met dadels en zoete sapjes en smoothies, vanwege de grote hoeveelheid natuurlijke suikers. En zorg dat je tijdens je eetmomenten voldoende groenten, eiwitten en vezels neemt, net als voldoende vocht.”
“Wees bij darmklachten extra lief voor je maag. Als je weet dat je gevoelig bent voor bijvoorbeeld ui en paprika, dan moet je daarmee extra oppassen”
En als je darmklachten hebt?
“Het klinkt misschien als een open deur, maar wees zo vriendelijk mogelijk voor je maag. Als je weet dat je gevoelig bent voor bijvoorbeeld ui en paprika, pas daar dan mee op. Zorg verder voor voldoende vezels en groenten en drink voldoende water. Wat ook kan helpen: tijdelijk probiotica toevoegen aan je voeding, zoals yoghurt of als supplement. Pas ook op voor vet, dat is na het vasten sneller een aanslag voor je spijsvertering. Maar wat ik vooral zou willen zeggen: houd jezelf in de gaten, kijk hoe je lijf reageert. Het is meestal een kwestie van dingen uitproberen en waar nodig bijstellen. Zo blijft het vasten haalbaar én verantwoord.”