Van Peter Verbeek heb ik toestemming gekregen om zijn ervaring met het vasten te delen, ik hoop dat jullie er net zoveel leesplezier aan zullen beleven als ik.
“Mijn ramadan”
De titel doet meer vermoeden dan het daadwerkelijk voorstelt, want ik heb maar 1 dagje meegedaan. Het ging me dan ook niet om de ‘prestatie’. Maar om te weten wat ramadan inhoudt en hoe moslims dit beleven en wat het voor hen betekent. Via Twitter had ik hiervoor de kans gekregen in de persoon van @senoltamirdamaz.. Hieronder mijn ervaringen.
Vier uur de wekker. Pfff; ben gewend vroeg op te staan voor ochtendmeditatie, maar dit is wel heel vroeg. En ik moet eten en drinken binnen zien te krijgen want vanaf 4.40 uur gaat ‘het slot’ erop tot 21.16 uur. Tegen heug en meug weet ik toch wat lekkere dingen naar binnen te mikken en ik drink maar liefst 1,5 liter water in een half uur. Om kwart voor vijf haalt Senol me op voor het ochtend gebed. Ik heb aangegeven deze dag ‘volledig’ mee te willen maken en dus ook het ochtend- en het avondgebed. De overige gebeden doe ik thuis in de vorm van meditatie.
Het is al behoorlijk druk als we bij de moskee aankomen. Senol helpt me bij het rituele wassen wat aan het gebed vooraf dient te gaan. Ondanks dat ik me niet graag iets voor laat schrijven (ik heb ook mijn geheel eigen manier van mediteren ontwikkeld) is het eigenlijk best een prettige handeling voor je gaat bidden/mediteren. Het helpt je om je aandacht te richten op wat je gaat doen.
Het valt me op hoeveel jongeren er zijn in de moskee. Achteraf krijg ik te horen dat dit de verdienste is van de huidige Imam die vanavond zijn afscheid viert. Ik onderga het gebed en doe zo goed als ik kan mee. Na het gebed is het de bedoeling dat je je medemensen een hand geeft en ze het allerbeste wenst. Iets wat me wel aanspreekt. Ook ik krijg diverse handen en ook de Imam komt me even persoonlijk welkom heten. Tevens ontvang ik 4 uitnodigingen (!) om ’s avonds, na zonsondergang, mee de maaltijd te komen gebruiken. Ik laat Senol kiezen en we besluiten het afscheid van de populaire Imam bij te wonen. Na 5,5, jaar is er een einde gekomen aan zijn ambtstermijn en de jongeren van de moskee hebben voor hem een feest georganiseerd.
Thuis gekomen, heb ik ervoor gekozen om deze dag in relatieve stilte door te brengen. Geen TV e.d. maar meditatie en wat lezen. Grappig is dat ik vandaag in de moskee en in een christelijk kapel ben geweest en dat ik thuis een boeddhistische meditatie heb gedaan. Hoezo moet je perse voor het één kiezen?
Het niet eten en drinken gaat me vrij gemakkelijk af, maar ik doe dan ook maar 1 dag mee. Dertig dagen vasten en ook gewoon je werk blijven doen, lijkt me best een behoorlijke opoffering. Wat me bij mezelf opvalt is hoe vaak ik een prikkel krijg om wat te eten en drinken. Met name de prikkel koffie steekt vrij vaak de kop op. Net als ik met zwaar sporten mijn gedachten redelijk goed in het heden kan houden, lukt dat me nu ook. Niet aftellen naar 21.16 uur, maar me gewoon bezig houden met hier&nu. Voordat ik het weet is het dan ook avond en staat Senol al weer voor de deur. We gaan naar een grote feestzaal in Woensel waar het afscheid van de Imam gevierd gaat worden.
Tientallen tafels en honderden mensen komen samen om afscheid te nemen van de Imam en met elkaar de avondmaaltijd te gebruiken. Opvallend is de onderlinge hartelijkheid en ook nu weer is ook mijn ontvangst zeer gastvrij. Diverse mensen komen me welkom heten en schudden me de hand. Veel toespraken/bedankjes waar ik niets van versta, maar ik vermaak me prima. Senol vertaalt ondertussen het e.e.a. en vooral de toespraak van de Imam zelf mag er zijn. Geen “haatpreek”, zoals dit soms wordt afgeschilderd in de media, maar een oproep tot verbroedering met Nederlanders. Het valt hem op dat er zo weinig Nederlanders in de zaal zitten. Hij vraagt de jongeren: “Hoe kan dat nu? Jullie zijn samen opgegroeid en toch hebben jullie weinig Nederlandse vrienden uitgenodigd om met ons te eten”
Ik zie dat het bijna 21.16 uur is en dan begin ik toch wel zin in eten en drinken te krijgen! Het eten staat ondertussen al (gedeeltelijk) op tafel. Waarschijnlijk om ons nog een beetje meer te testen? 🙂 Als de tijd daar is, eet je eerst een dadel en pak je wat water, waarmee je aangeeft dat het vasten voor deze dag is afgelopen. En dan voordat we echt gaan eten, gaan we eerst bidden. Ergens boven in een zaaltje moet er om de beurt gebeden worden. Het mooie is dat het gebed altijd hetzelfde is en dat dus eigenlijk iedereen het gebed kan leiden. De oom van Senol leidt ons. Terug beneden eten we eindelijk onze maaltijd. Na de maaltijd wordt er warm afscheid genomen en ontvang wederom diverse uitnodigingen om eens thee te komen drinken of het Suikerfeest bij te wonen.
Al met al een zeer mooie ervaring om eens letterlijk in de keuken van moslims te mogen kijken en te realiseren hoe belangrijk hun religie voor hen is. Ik heb deze dag niet meegedaan omdat ik van plan ben Moslim te worden. Maar wel om de Islam beter te begrijpen en ik vind het mooi om te zien hoe mensen op intense manier hun geloof kunnen uiten. De kracht hiervan is soms ook meteen hun zwakte. Omdat moslims hun religie zo intens beleven, heeft men nogal eens de neiging te denken dat dit de enige weg naar God is. Maar zoals je zelf respect wil hebben voor jouw manier van het beleven van je religie; zo zou je dat ook moeten hebben als mensen een andere weg naar God kiezen. Uiteindelijk gaat het erom dat we vooral moeten kijken naar dat wat ons verbindt en niet waarin we verschillen van opvattingen. Als we hierin ‘gelijk’ willen hebben, dan kunnen we nog honderden jaren oorlogen voeren. Maar alle religies zijn het over één ding eens; en zelfs atheïsten zullen dit onderschrijven; liefde is de kracht die ons kan verbinden. En verbinding is hard nodig in onze huidige wereld.
Of Nederlanders het nu leuk vinden of niet; binnen twintig jaar is twintig procent van onze medelanders van niet westerse afkomst en grotendeels Moslim. Het is uiterst zinnig, zo niet noodzakelijk, om van beide kanten te kijken, hoe we met respect voor elkaars overtuigingen, samen kunnen leven en elkaar de hand kunnen reiken. In plaats van te hameren op verschillen en ons tegen elkaar uit laten spelen door mensen die dit uit angst en voor eigen gewin doen. Ik hoop dat de handreiking tussen Senol en mij wordt opgepikt en dat we allemaal eens iets verder kijken dan onze (media)neus lang is… Het is hoog tijd dat we echt gaan verbroederen; van allebei de kanten.
Peter Verbeek